DEVA Partisi Sektörel Politikalar Başkanı Birol
Aydemir, hükümeti ekonomik durgunlukla mücadelede hayal satmaya son verip
esnafın ve vatandaşın gerçek dertlerine DEVA olmaya çağırdı.
Aydemir, Türkiye’nin covid19 pandemisine özellikle Cumhurbaşkanlığı
Sistemi'ne geçiş sonrası kendini iyice hissettiren ve tamamen iktidarın yönetim
hatalarından kaynaklı bir ekonomik kriz içinde yakalandığını vurguladı.
“Yokluk
ve yoksulluk intiharları artıyor”
“İktidar, pandemi süreci boyunca hep ‘mış’
gibi yaptı/yapmaya devam ediyor. Medya gücünü kullanarak göstermelik
paketlerinin yeterli olduğuna vatandaşı inandırmaya çalışıyor” diyen Aydemir,
esnafın, işletme sahiplerinin, çalışan, çalışmayan vatandaşların artık kriz
aşamasından buhran ve psikolojik bunalım
aşamasına geçtiğini, kapanan iş yeri sayısının ve hatta yokluk/borçluluk
intiharlarının gün geçtikçe arttığını ifade etti.
“İş yerini kapatan esnaf sayısı
119.315”
Bu gerçeklerin devlet kayıtlarında
olmasına rağmen, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın gerçeklikten kopuk ve
trajikomik bir şekilde "kapanan dükkân yok" dediğini hatırlatan
Aydemir, pandemi sürecinde kapanan işyerlerine dair çarpıcı verilere dikkat
çekerek şöyle devam etti:
“2020’de kapanan toplam işletme sayısı
40.183’e ulaştı. 2021 yılı Ocak ve Şubat aylarında toplam 7.328 şirket daha
kapanmış ve pandemiden itibaren kapanan şirket sayısı toplam 47.511 olmuştur. Pandemi
başladığından beri bu yılın ocak ve şubat aylarında 19.727 olmak üzere iş
yerini kapatan esnaf sayısı 119.315 oldu. Pandemi ile birlikte icra ve iflas
dosyalarında yaklaşık 1.6 milyon artış olmuştur.”
“Esnafımız ‘dert çayı’ değil, DEVA
arıyor”
“Ne yazık ki Türkiye, pandemi nedeniyle ülkelerin
ekonomilerini ayakta tutabilmek için hazırladıkları maddi destek paketlerinin
milli gelire oranları sıralamasında gerek G20 gerekse gelişmekte olan ülkeler
arasında en son sıralarda yer almaktadır. Elimizde imkânlar yok değil, yalnızca
vatandaşa gelince yok. Hükümet öncelikle göstermelik paketler ile esnafa hayal
satmaya bir son vermeli. Esnafımız ‘dert çayı’ndan öte bir DEVA arıyor” diyen
Birol Aydemir, DEVA Partisi’nin ‘sözde destekler’ yerine esnafın ve vatandaşın
derdine deva olmak için önerdiği çözümleri paylaştı:
ESNAFA DEVA OLACAK 12 ÖNERİ
1. Acilen nakit
ve kredi desteği kapsamı, süresi ve miktarı genişletilmelidir. Esnafımıza DEVA olmak için, ayda
asgari ücret kadar destek sağlanmalı ve bu destek minimum 9 ila 12 ay arasında
sürdürülmelidir.
2. Kısa çalışma
ödeneği şartları esnetilmeli ve devam ettirilmelidir. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanma süresi pandemi süresi de
göz önüne alınarak en az yüzde 50 artırılmalı ve 6, 8, 10 aylık yararlanma
süreleri 9, 12 ve 15 aya çıkarılarak devam ettirilmelidir.
3. SGK prim
ödemeleri, vergi borçları, elektrik, su, doğalgaz ödemeleri acilen faizsiz
olarak pandemi bitene kadar ertelenmelidir.
Kredi borçları en az 18 ay faizsiz ertelenmeli
4. DEVA olacak
pakette, kira desteğinin kapsamı genişletilmeli, kirası bahsedilen sınırları
aşan esnafımıza da destek olunmalı, desteğin uygulandığı iş kolları
çeşitlendirilmelidir. Mevcut kiranın yüzde 50’sini geçmemek üzere,
büyükşehirlerde 2.500 Türk Lirası ve diğer illerde ise 1.500 Türk Lirası kira
desteği 9-12 ay boyunca sağlanmalıdır. Gerçek usulde vergilendirilen esnaflar
da bu destekten faydalanmalıdır.
5. Kira desteği
kapsamında kira stopajı da bu süre boyunca esnaftan alınmamalıdır.
6. DEVA olacak
pakette bankalardan kredi çeken vatandaşlarımızın kredi borçları ile diğer kamu
borçları da faizsiz olarak en az 18 ay süreyle ertelenmelidir.
İşletmelere 3 yıl vade ile
rehabilitasyon destekleri
7. Çarkların
yeniden dönmesi için işletmelere rehabilitasyon destekleri, kredileri çok düşük
faiz ve bir yılı geri ödemesiz olmak üzere en az 3 yıl vade ile verilmelidir.
8. DEVA olacak
pakette, ciro destek şartı olan yüzde 50 ciro kaybı şartı yüzde 25’e
indirilmelidir ve ciro kaybının en az yüzde 20’si seviyesinde destek
sağlanmalıdır. Bu destekten düğün salonları, sinema işletmecileri, oyun
salonları, hamamlar-kaplıcalar, AVM işletmeleri, eğlence sektörü vb. alanlarda
faaliyet gösteren işletmelerimiz de faydalandırılmalıdır.
Ücretsiz izin yardımı asgari ücret kadar olmalı
9. DEVA olacak
pakette, ücretsiz izne çıkartılan vatandaşlarımızın sabit giderlerini
karşılamaları, en azından askıda ekmek beklemeyecek derecede bir gelire sahip
olmaları için yardımın asgari ücret kadar olması sağlanmalıdır. Bu destek tüm
pandemi süreci boyunca yapılmalıdır.
10. Kısıtlamaların
sürdüğü ve işyerlerinin yasaklarda hafifleme olmasına rağmen tam faaliyete
geçemediği bu süreçte, vergi ve prim yapılandırmaların bozulmaması için en az
altı ay süreli faizsiz erteleme gerekmektedir. Pandemi bitene kadar da faizsiz
erteleme sürdürülmelidir.
Fiyatları düşürmek için cezaya değil,
desteğe ihtiyaç var
11. Vatandaşımızın
ve esnafımızın dertleri dinlenmelidir. Ceza uygulamaları ile ekonominin
düzeltilemeyeceği anlaşılmalıdır. Yükselen masraflar dolayısıyla üretici-satıcı
cezalandırılmamalıdır. Tam aksine, üretici-satıcı, fiyatları düşürmelerine
imkan sağlayacak desteklerle donatılmalıdır.
12. Vatandaşımıza
DEVA olabilmek için; valilik koordinasyonunda kamu-özel sektör temsilcileri,
belediyeler, oda, birlik ve meslek örgütleri bir araya getirilmeli, kriz
masaları oluşturulmalı, acil eylem planları hazırlanmalı ve istişare ile hareket
edilmelidir.”
