Seminerin
açılış konuşmasını yapan Temel İslam Bilimleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Süleyman
Akkuş, İbaziyye mezhebi ve misafir öğretim üyesi Dr. Abdullah el-Hinnâî’nin
özgeçmişi hakkında bilgi verdi. Arapça olarak gerçekleşen seminer İlahiyat
Fakültesi Öğr. Gör. Abdülmelik Yangın tarafından Türkçeye çevrildi.
Konuşmasının
başında tefsir hakkında genel bilgiler veren Dr. el-Hinnâî, müfessirin
yönelimine göre tefsirin rivayet, dirayet ve ilmî gibi çeşitli kısımlara ayrıldığını
ifade ederek bunları örnekler üzerinden açıkladı.
Dr.
el-Hinnâî, İbâzıyye’nin tefsir metodu konusuna geçmeden önce bu mezhebin tarihi
hakkında da kısa bilgiler verdi. Öncelikle İbâzıyye’nin kurucusu olarak bilinen
Abdullah b. İbâz’ın fıkhî veya kelamî görüşleri olmadığını ve onun sadece
siyasi lider olduğunu vurgulayan Dr. el-Hinnâî, fıkhî ve kelâmî görüşler
açısından bakıldığında mezhebin öncü isminin aslında Câbir b. Zeyd olduğunu
belirterek onun Basra’da birçok sahabeden ders aldığını aktardı.
İbâzıyye
mezhebi müfessirlerinin çoğunun Umman’da değil, Mağrib bölgesinde olduğunu
belirten Dr. el-Hinnâî, İbâzî tefsirlerin ruyetullah ve vaad-vaîd konuları
dışında Eş‘arî tefsirlerle birçok ortak noktası olduğu için pek
bilinmediklerini ifade etti. Ayrıca Umman’da Zemahşerî’nin tefsiri gibi meşhur
tefsirlerin de okunduğunu aktardı.
Konuşmasının
devamında İbâzıyye mezhebine mensup müfessirleri ve tefsirleri tanıtan Dr.
el-Hinnâî, bu tefsirlerin metot olarak Sünnî tefsirlerden çok uzak
olmadıklarını ve küçük farklılıklar olsa da Eşarî ve Maturîdî tefsirlere çok
yakın olduklarını söyledi. Ayrıca İbâzıyye mezhebinin fıkıhta Hanefî ve Şafî
mezheplerine yakın olduğunu belirten Dr. el-Hinnâî, konuşması boyunca
İbâzıyye’nin Sünnî mezheplerle olan benzerliğine dikkat çekerek, farklılıklara
değil ortak noktalara odaklanmak gerektiğini vurguladı.
Dr.
el-Hinnâî, SAÜ İlahiyat Fakültesi Dekanı
Prof. Dr. Ahmet Bostancı’ya, Temel İslam Bilimleri Bölüm Başkanı Prof. Dr.
Süleyman Akkuş’a, Tefsir Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Ali Karataş’a ve
seminere katılan diğer hocalara selamlarını ileterek başlayan Dr. el-Hinnâî,
kendisine burada bulunma fırsatı verilmesinden ve hüsnü kabulle
karşılanmasından dolayı Türkiye Cumhuriyeti’ne, Sakarya Üniversitesi’ne
teşekkür etti.
Kendisine
yöneltilen soruları da cevaplayan ve Türkiye’de bulunduğu sürece ilmi
faaliyetlere katkı sunmaya hazır olduğunu belirten Dr. Abdullah el-Hinnâî,
konuşmasına Türkiye ve dünya Müslümanlarına dua ederek son verdi.
Programın
sonunda İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet Bostancı ve Temel İslam
Bilimleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Süleyman Akkuş tarafından Dr. Abdullah
el-Hinnâî’ye hediye takdim edildi.
Seminer
Fakültenin YouTube kanalından da canlı olarak yayınlandı.