İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda yapılan son düzenlemeyle 1 Temmuz 2020tarihi itibariyle artık küçük işletmeler de işyeri hekimi bulundurmak
zorunda. 2012 yılında yürürlüğe giren İş
Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nu hatırlatan İstanbul
Kültür Üniversitesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Anabilim Dalı’ndan Dr. Öğr.
Üyesi Ender Demir, “2012’deki
kanuna göre tüm işverenlerin iş sağlığı ve güvenliği önlemleri
kapsamında iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirmekle yükümlüydü.
Ancak gerek küçük işletmelerin mali açıdan zor durumda kalmaması, gerekse
yeterli sayıda iş sağlığı ve güvenliği personelinin bulunmaması nedeniyle ‘az
tehlikeli’ sınıfta yer alan ve 50’den az çalışanı bulunan işyerleri için bu
yükümlülük üç kez ertelenmişti. Fakat söz konusu yükümlülük 1 Temmuz 2020
tarihi itibariyle artık yürürlüğe girmiş bulunuyor.” dedi.
Yükümlülükleri
yerine getirmeyen idari para cezası
1 Temmuz 2020 itibariyle kafeler, terziler,
hukuk büroları, muhasebe büroları, eczaneler, berberler, manavlar, lokantalar, kapıcı
bulunduran apartmanlar vb. 50’den az çalışanı bulunan tüm işyerlerinde, iş
güvenliği uzmanı ve işyeri hekiminin görevlendirilmesi veya bunlar eliyle
sunulan iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sağlanmasının zorunlu hale
geldiğini vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Demir,
“Diğer bir ifadeyle tek bir kapıcının bulunduğu apartmanda veya bir çırağın
bulunduğu berber dükkanında ya da bir stajyerin bulunduğu hukuk bürosunda işverenler,
iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirmek veya iş sağlığı ve
güvenliği hizmetlerini sağlamakla yükümlüler. Aksi halde idari para cezaları
ile karşı karşıya kalmaları kaçınılmaz bir son olacaktır. Söz konusu
yükümlülüğü yerine getirmeyen işyerlerinde, görevlendirilmeyen her iş sağlığı
ve güvenliği profesyoneli için 11 bin 735 TL idari para cezası söz konusu
olacak. Üstelik aykırılığın devam ettiği her ay için bu idari para cezası uygulanmaya
devam edecek. Örneğin, temmuz ve ağustos aylarında anılan hizmetleri sağlamayan
işverenler bu iki ay için toplamda 46 bin 940 TL idari para cezası ödemekle
yükümlü olacak. Yani iş güvenliği uzmanı + işyeri hekimi için 2 kişi x 11 bin 735
TL x 2 ay şeklinde hesaplanacak.” diye konuştu.
İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini
sağlamanın üç yolu
50’den az çalışanı bulunan az tehlikeli
işyerlerinde işverenlerin, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini üç şekilde sağlayabileceğini
aktaran Dr. Öğr. Üyesi Ender Demir,
“İlk olarak çalışan sayısı gözetilerek iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi
görevlendirilebilir. İkinci yol olarak Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri’nden
(OSGB) iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri alınabilir. Son olarak da gerekli
belgelere sahip olması şartıyla işverenler, iş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerini bizzat üstlenebilir. Gerekli belgeye sahip olmayan işveren veya
işveren vekilleri, Bakanlık tarafından ilan edilen eğitimleri tamamlamak
şartıyla işe giriş ve periyodik muayeneler ile tetkikler hariç iş sağlığı ve
güvenliği hizmetlerini ilk elden yürütebilir. Bu koşullarda sağlık raporları,
kamu hizmet sunucuları veya aile hekimlerinden alınabilir. Gerekli belgeye
sahip olmayan işverenler veya işveren vekilleri, açık öğretim fakülteleri
eliyle yürütülen uzaktan 16 saatlik bir teorik eğitimin ardından bulunduğu ilde
yazılı sınava alınacak. Yazılı sınavdan
50 ve üstü puan alan işveren veya işveren vekilleri iş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerini yürütebilir.” diye konuştu.