2014 yılından bu yana mikroplastik kirliliği konularında
çeşitli araştırmalar yapan Doç. Dr. Meral Yurtsever,” bu
kapsamlı proje ülkemizde mikroplastik kirliliğine dikkat çeken ilk ve öncü bir
çalışma durumunda olup, son yıllarda konuyla ilgili olarak ülkemizde yapılan
araştırmaların katlanarak artmasının çok sevindirici olduğunu” söyledi.
5mm’den küçük boyuttaki plastik
parçacıklarının mikroplastik olarak tanımlandığını ifade eden Yurtsever,
“Günümüzde bu organik polimerler her an her yerde mevcut olup, plastiksiz bir
hayat neredeyse imkânsız hale geldi. Gittikçe artan bu plastik bağımlılığı,
önemli bir sorunu da beraberinde getirerek plastiklerin parçalanarak mikroplastik kirliliğine yol açmasına neden olduğunu” ifade etti.
Plastikler parçalandığında çevrede daha da büyük tehdit oluşturuyor
Doç. Dr. Meral Yurtsever, çeşitli kullanım maksatlarıyla
üretilen küçük plastiklerin çevreye dağılarak ve zamanla ufalanarak
mikroplastiklere ve nanoplastiklere dönüştüğünü hava, su ve toprak dahil olmak
üzere her ortamda bu kirliliğe rastlandığını” ifade etti.
Yapılan bu proje de ve mevcut bazı çalışmalarda
mikroplastiklerin çevre ve canlılar üzerine olumsuz etki yarattığını vurgulayan
Yurtsever,” Proje çalışmalarımızda alg, su piresi ve
rotifer gibi planktonik canlı grupları üzerinde incelemeler yaptık ve
olumsuz etkilerini kaydettik” şeklinde konuştu.
Mikroplastiklerinsan sağlığı açısından
potansiyel bir risk teşkil ediyor
Çevrede zamanla aşınıp dökülen plastik parçacıkları su
kaynağına döküldüğünde, hidrofobik olan kirleticiler plastik parçacıklarının
yüzeyine tutunduğunda insan sağlığı açısından tehlikeli olduğunu ifade eden Doç.
Dr. Yurtsever, “o plastik parçacığını bir balık yediğinde balık, zehirli bir
hapı yutmuş gibi toksik bileşiği bünyesine alıyor, çevre ve insan sağlığı
açısından potansiyel bir risk teşkil ediyor. Plastik parçacıkları doğada
yüzyıllar boyu yok olmuyor yani taşıyıcı bir vektör gibi davranarak daha da
tehlikeli hale gelebiliyor” dedi.
Covid-19 plastik atık
miktarının hızla artmasına neden oldu
COVID-19 pandemisinin getirdiği plastik kirliliği yükünü ele
alan Yurtsever, “Pandemi öncesi yalnızca medikal uygulamalarda kullanılan
polipropilen, poliüretan, polistiren, polyester gibi plastiklerden imal edilen
maskelerin, pandemi ile birlikte kullanımının zorunlu ve maskelerin tek
kullanımlık olması, oluşan plastik atık miktarının hızla artmasına neden
olduğunu, bu maskelerin aşırı miktarlarda mikroplastik liflerinin çevreye
yayılma potansiyeli teşkil ettiğini” ifade etti.
Tedbir alınmalı
Aşırı plastik tüketiminin önlenmesi için, insanların ve
ilgili mercilerin bu konuda duyarlı davranmasının son derece önemli olduğuna
değinen Yurtsever, “Bu çalışma ve bu kapsamda yapılan diğer proje ve anket
çalışmaları ülkemizde mikroplastikler konusunda farkındalığın arttırılması için
çalışılıyor. Tüm paydaşların daha fazla ciddiye alması gerektiğini ve tüketim
kültürünün plastiklerle devam etmesinin uzun vadede sürdürülebilir
olmayacağını” söyledi.