Sakarya
ilini ve çevresini direkt olarak ilgilendiren; ekonomik, ticari, sosyal, tarihi,
idari, kültürel, tarımsal ve endüstriyel alanlarda araştırma, inceleme ve
uygulamalar yapan SESAM, elde ettiği verileri de kamuoyu ve ilgili kurumlarla
paylaşan Sakarya Üniversitesine bağlı araştırma merkezlerinden biri.
Sakarya'nın sosyal ve ekonomik analizlerini yapan merkezin müdürü Doç. Dr.
Mustafa Çağlar Özdemir, SESAM’ın çalışmaları hakkında bilgiler verdi.
SESAM’ı
tanıtan ve faaliyetler hakkında bilgi veren Özdemir, merkezin amacı ve hedefi
hakkında şunları söyledi:
“SESAM,
Sakarya Üniversitesi Sakarya Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezinin kısa
adıdır.1965 yılında İstanbul Üniversitesi İktisat ve İçtimaiyat (Sosyoloji)
Enstitüsü bünyesinde kurulan merkez, 2005'ten beri şu anki ismi ile
faaliyetlerini yürütmektedir. Sakarya ilini ve çevresini ilgilendiren konularda
araştırma yapan SESAM,ekonomik, ticari, sosyal, tarihi, idari, kültürel,
tarımsal ve endüstriyel alanlarda araştırma, inceleme ve uygulamalar yapar.
Elde ettiği verileriise kamuoyu ve ilgili kurumlarla paylaşır. Hali hazırda
uygulanan veya gelecekte uygulanması planlanan politikaların etkinliği doğru ve
nitelikli verilere bağlıdır. Hiçbir kurum, bölge, şehir veya ülke doğru
verilere sahip olmadan etkin olarak yönetilemez. Amacımız Sakarya’daki
potansiyeli doğru yönlendirebilecek projelerin yapılmasına imkân tanıyan veri
havuzunu üretmektir. Bu sayede şehrin göz önünde bulunmayan potansiyellerini
keşfetme şansına da ulaşıyoruz. Kimi zaman birçok kişinin ihmal ettiği veya göz
önünde olmayan önemli dinamikleri de bulup çıkardığımız oluyor” dedi.
“Araştırmalarda hassas davranıyoruz”
SESAM’daverilerin
elde etme metotlarını ve hangi yöntemler ile kullanıldığı hakkında bilgi
aktaran Doç. Dr. Mustafa Çağlar Özdemir, “Araştırma verileri birincil ve
ikincil kaynaklardan elde ediliyor. Birincil kaynaklar saha araştırmalarımız
sayesinde doğrudan edindiğimiz bilgilerdir. İkincil kaynaklar ise yerel ve
ulusal istatistiklerdir. 2015’ten beri TÜİK, il bazlı veri üretmekten vazgeçti.
Veriler istatistiki bölge sınıflandırmasına göre üretiliyor. Biz deTR42
bölgesinde yer alıyoruz. YaniKocaeli, Yalova, Bolu ve Düzce ile bir beşlem
oluşturuyoruz. Pek çok ulusal veri bu bölge geneli içinde bulunuyor. Oysa bizim
şehrimizin kendine ait sorunlarını çözebilmemiz için Sakarya’ya ilişkin
verilere ihtiyaç var. Örneğin istihdam edilen kadın sayısı veya genç işsizlerin
sayısını bilmemiz gerekiyor. Fakatbelirlenen örneklem üzerine yapılan ve elde
edilen verilerden bu gibi ayrıntıları ayrıştırmak bir hayli güçtür. Bu nedenle spesifik
araştırmaların yapılması gerekir. SESAM, araştırmalarında nitel ve nicel
yöntemleri kapsayan farklı teknikler kullanılmaktadır. Yapılan araştırmalarda
elde edilen veriler,üniversitemizde yapılan yüksek lisans ve doktora tezlerini
de kapsamına alacak şekilde yapılabildiği için yöntem konusunda çok hassas
davranıyoruz. Bu süreç, hem şehrin ihtiyaç duyduğu veri çıktılarının elde
edilmesi hem de genç araştırmacıların araştırma yöntemlerini pratik yaparak çok
iyi öğrenmelerine fayda sağlıyor. Son zamanlarda nitel yönlü araştırmalarımız
için NVivo, QDI Miner, Max QDA gibi programları aktif olarak kullanmaya
başladık. Nicel araştırmalarda SPSS zaten standardımız” diye konuştu.
“Hazırlanan raporlar kurum ve
kuruluşlarla paylaşılıyor”
SESAM Müdürü Doç.Dr.
Özdemir, merkezin çalışmalarına “www.sesam.sakarya.edu.tr” adresinden
ulaşılabileceğini belirterek, “Ayrıca yerel haber merkezlerine isegüncel
araştırmalar servis ediliyor. Spesifik araştırmalar yapıldığında ise o alanla
ilgili kurum ve kuruluşlarla doğrudan paylaşımlar yapılıyor. Bu çerçevede
SATSO, Büyükşehir ve ilçe belediyeleri, meslek kuruluşları, kamu kurum ve
kuruluşları ile araştırmalar paylaşılıyor. Bu bilgiler, yapısı gereği aşağıya
doğru derinleşerek yaygınlaştırılıyor. Örneğin ilçe ve köy temelli
araştırmalarımızı muhtarlarımızla dahi paylaşıyoruz. SESAM, yapısı gereği
farklı uzmanlıkları bulunan personellerin görev aldığı bir yapı. Ancak bir üst
kurulumuz bulunuyor. Merkez müdürü ve yardımcısı ile birlikte farklı sorumluluk
alanları tanımlanmış 3 yönetim kurulu üyesi ve bir sabit araştırıcımız var. Her
ekibin kendi uzmanlık alanlarında araştırma komisyonları oluşturuluyor. Bunlar
esnek ve sınırları olmayan bir ekip. Daha farklı bir
ifade ile geçişken bir araştırma ekibinden bahsediyorum. Komisyonlar ihtiyaç
durumuna veya kesişen alanlara göre ortak çalışmalarda bulunabiliyor” şeklinde
konuştu.
“En önemli projelerimizden biri
şehrin stratejik planını yapmak”
SESAM’ın
paydaşları ve ortakları hakkında bilgi veren Özdemir, merkezin yakın gelecekte
hangi projeler üstünde çalışacağı ve bunların Sakarya için ne gibi faydalarının
olacağı hakkında bilgi verdi. Özdemir, şunları söyledi:
“Döneme göre
değişim göstermekle birlikte kesinlikle paydaşlarımız ve ortaklarımız var.
Örneğin en kapsamlı projelerimizden biri olan “Şehir Hafızası” (https://www.sehirhafizasi.sakarya.edu.tr/),
Sakarya Valiliği, SATSO, Büyükşehir Belediyesi, Sakarya Uygulamalı Bilimler
Üniversitesi paydaş ve ortaklığında yürütülüyor. Kimi projelerimizde
ortaklarımız meslek örgütleri veya sivil toplum kuruluşları oluyor. Bu süreç yaptığımız
araştırma ve projeye göre şekil alıyor. Şu an en önemli projelerimizden biri
şehrin stratejik planını yapmak. Hali hazırda Valilik, Büyükşehir Belediyesi ve
SATSO ile yaklaşık 6 aydır aktif olarak çalışıyoruz. Birleşmiş Milletler Kalkınma
Programı kapsamında Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini esas aldığımız plan,
şehri 2030’a kadar uluslararası düzeyde belirgin sınıf atlatacak program ve
kapasiteye sahip. Eğer bu projemizle ne yapmak istediğimiz tam olarak
anlaşılırsa, Sakarya'nın Türkiye'de örnek, dünyada sayılı şehirlerarasında yer
alması mümkün olacaktır diye düşünüyorum.”