Zorbalık Nedir?
Anasınıfından üniversiteye kadar
birçok alanda karşımıza çıkmakta olan zorbalık, okullarda sıklıkla yaşanan ve
anlamlı sorun teşkil eden bir şiddet türü olarak karşımıza çıkıyor. Kendini
güçlü kabul eden zorba, kendisine karşı koyamayacak bireye karşı tekrarlayan
psikolojik, sözel, sosyal ve/veya acı verebilecek nitelikte fiziksel saldırılarda
bulunur.
Bir saldırıyı zorbalık olarak
tanımlayabilmemiz için; kasıtlı olarak zarar verme amacıyla saldırgan
davranışlarda bulunulması ve bu eylemlerin sadece bir kez değil, süreğen bir
şekilde uygulanmaya devam etmesi ve taraflar arasında güç dengesinin eşit
olmamasının yanı sıra genellikle sistematik ve organize davranışlardan oluşması
gerekir. Burada dikkat edilmesi gereken unsur; zorbalığı akran çatışması ile
karıştırmamaktır. Zorbalık, çocuklar ve gençler arasındaki sürtüşmelere
indirgenmemeli, bunun başlı başına sistematik bir saldırganlık türü olduğu
bilinmelidir. Olası yanılsama zorbalığın yayılmasına ve mağdurun daha fazla
zarar görmesine neden olabilir.
Zorbalık
Türleri
· Fiziksel Zorbalık
· Sözel Zorbalık
· Duygusal Zorbalık
· Cinsel Zorbalık
· Sibel Zorbalık
Son
yıllarda siber zorbalık giderek artıyor
Yaşadığımız yüzyılın son çeyreğine
damgasını vuran en önemli gelişmelerden biri de bilgi ve iletişim
teknolojilerindeki ilerleyiştir. Dünyada siber zorbalık üzerine yapılan
araştırmalar özellikle 2000’li yıllar itibarıyla yoğunlaşmıştır. Siber zorbalık
vakalarının sayıca giderek çoğalması, hem konuya odaklı araştırmaların
yapılmasının hem de olası zorbalığa karşı bilinçli olmamızın önemine işaret
etmektedir.
SMS, MMS, sosyal paylaşım siteleri, resim, video klip, telefon,
e-mail, Whatsapp ve hatta web sitelerinin araç olarak kullanıldığı siber
zorbalıklar türlerine bakacak olursak:
· Çevirimiçi kavga etme
· Zarar verme
· İftira
· Başka bir kimliğe bürünme
· Bilgilerini izinsiz kullanma
· Ortaya çıkarma
· Sanal dışlama
· Siber taciz olarak sıralayabiliriz.
Siber
zorbalığa mazur kalan öğrencinin okula olan ilgisinde azalma görülüyor
Siber zorbalığa mazur kalan öğrencinin okula ilgisi azalabilir.
Depresyon belirtileri dikkat çekebilir. Okul başarısında düşüş görülebilir. Okuldan
kaçma ya da okulu bırakma hatta disiplin problemleri oluşabilir. Kendine
saygının azalması, gururun incinmesi, kişisel olarak kendini suçlama ile içe
çekilme görülebilir. Bunun tam aksi olarak da diğerlerine zorbalık yapma, öç
alma planları yapma, intikam davranışları, diğerlerine karşı şiddet kullanma
yönünde davranışlarında bozulma olabilir. İntihara teşebbüs ve intihar etme
vakaları da dünya genelinde görülmektedir.
Zorbalığa
Maruz Kaldıysanız Ne Yapabilirsiniz?
Zorbalıkla mücadele oldukça zordur;
ancak öncelikle bilmelisiniz ki sorun siz değilsiniz. Sorun bu davranışta
bulunanlardadır. Eğer bir öğrenci iseniz okulunuzun rehberlik servisinden
yardım alabilirsiniz. Aileniz ve okul yöneticisi ile konuşabilirsiniz. Okulda
güvende hissetmek sizin en doğal hakkınızdır. Zorbalık davranışlarında
bulunanlar hedef olarak gruplara dahil kişileri daha az tercih ederler.
Gruplara dahil olabilirsiniz. Güvenli internet kullanımını öğrenebilirsiniz.
Ayrıca hissettiğiniz olumsuz duygu ve düşüncelerinizi ifade edebilmeniz çok
önemlidir. Yaşadıklarınızı yazmanıza, çizmenize, oynamanıza, konuşmanıza olanak
tanıyan çeşitli terapilerden yararlanabilirsiniz.
Ebeveyn
Olarak Ne Yapabilirsiniz?
Öncelikle çocuğunuzun yaşına uygun gelişim sağlaması için yaşı ile
uyumlu ortamlarda bulunup gelişimine uyacak düzeyde sosyalleşmesine olanak
sağlayabilirsiniz.
Özellikle sosyal ağlarda güvenli internet bağlantısı
kullandığından emin olunuz.
Bilmediği ve tanımadığı numaraları ve tanımadığı hesapları
engellemeyi öğrenmesi uygun olacaktır. Bu kısıtlama internet ortamında
tanıştığı kişilerle buluşma riskini de ortadan kaldırmanız için kolaylaştırıcı
olacaktır.
Çocuğunuz eğer okul içinde kendini rahatsız eden kişi ya da
kişilere maruz kalırsa; duruma aldırmayıp, olduğu yerden yürüyüp uzaklaşmasını
ve bu tür durumları okul rehberlik servisine, okul yöneticilerine ve size
anlatabileceğini açıklıkla anlatabilirsiniz.
Özgüveni yüksek çocuklar siber zorbalık ve diğer zorbalık
türlerine daha az maruz kalırlar. Özgüvenin temellerinin aile içinde
atıldığını, dolayısıyla anne baba tutumlarının önemini lütfen hatırlayınız.
Yardıma ihtiyaç duyduğunuz zamanlarda ruh sağlığı çalışanlardan destek
alabilirsiniz.